TUỔI THƠ ĐƯỢC TINH GIẢN: HÉ LỘ BỨC TƯỢNG TRONG KHỐI ĐÁ CẨM THẠCH

TUỔI THƠ ĐƯỢC TINH GIẢN: HÉ LỘ BỨC TƯỢNG TRONG KHỐI
ĐÁ CẨM THẠCH

Bí mật đằng sau tính linh hoạt của bộ não trẻ là gì? Nó không phải là việc
phát triển tiếp các tế bào mới - trên thực tế, số lượng tế bào não là như
nhau ở trẻ em và người lớn. Thay vào đó, bí mật nằm ở cách những tế bào
này được kết nối.

Khi sinh ra, neuron của trẻ sơ sinh tách biệt và không kết nối, trong hai
năm đầu tiên của cuộc đời, chúng bắt đầu kết nối cực nhanh khi chúng tiếp
nhận thông tin giác quan. Có khoảng hai triệu kết nối mới, hay synapse,
được hình thành mỗi giây trong não của một đứa trẻ sơ sinh. Khi lên hai,
đứa trẻ có hơn một trăm nghìn tỉ synapse, gấp đôi số lượng mà người
trưởng thành có.

 

KẾT NỐI SỐNG

   Nhiều động vật được sinh ra với gen đã được lập trình sẵn, hay “kết nối
cứng” cho một số bản năng và hành vi nhất định. Các gen hướng dẫn việc xây
dựng cơ thể và bộ não theo những cách cụ thể để xác định xem chúng sẽ là gì và
chúng sẽ hành xử như thế nào.

Phản xạ của một con chim là trốn thoát khi xuất hiện cái bóng ngang qua; bản năng định sẵn của chim cổ đỏ là bay về phương nam vào mùa đông; tập tính của gấu là ngủ đông; động lực của chó là bảo vệ chủ nhân của nó: đây là tất cả các ví dụ về bản năng và tập tính được hằng định. Kết nối cứng cho phép các sinh vật di chuyển như cha mẹ của chúng từ khi sinh ra, và trong một số trường hợp là tự nuôi sống bản thân và sống độc lập.


Ở con người, thực tế có phần khác biệt. Bộ não của con người xuất hiện trên
thế giới với một số lượng kết nối cứng di truyền nhất định (ví dụ như thở, khóc,
bú, biểu cảm khuôn mặt, và có khả năng học các chi tiết của ngôn ngữ mẹ đẻ).
Nhưng so với phần còn lại của thế giới động vật, bộ não con người là chưa hoàn
thiện khi sinh.

Sơ đồ kết nối chi tiết của bộ não con người không được lập trình trước; thay vào đó, các gen đưa ra những định hướng chung cho các bản thiết kế của mạng neuron, và việc trải nghiệm thế giới sẽ điều chỉnh phần còn lại của kết nối, cho phép nó thích ứng với các chi tiết cụ thể.
Khả năng của não người là tự định hình thế giới mà nó sinh ra, cho phép loài
người tiếp quản mọi hệ sinh thái trên hành tinh và bắt đầu di chuyển vào hệ mặt
trời.

Sẽ đến một lúc sự phát triển của não bộ đạt đến đỉnh điểm với số lượng
kết nối vượt xa số lượng cần thiết. Tại thời điểm đó, sự nở rộ của những
kết nối mới được thay thế bằng một chiến lược “tinh giản” thần kinh. Khi
bạn đã trưởng thành, 50% synapse của bạn sẽ bị loại bỏ.


Trích sách " Bộ Não Kể Gì Về Bạn"